Τρίτη, Φεβρουαρίου 27, 2007

"σκοπεύουμε να γίνουμε δυσάρεστοι"

Συνέντευξη στη Προοδευτική Πολιτική (15.2.2007)


PPOL: Την προσεχή Πέμπτη (22/2/2007) πρόκειται να ανακοινωθεί επίσημα η ίδρυση ενός νέου πολιτικού φορέα, της «φιλελεύθερης συμμαχίας». Πώς προέκυψε και ποια είναι τα στελέχη σας;

Δημήτρης Σκάλκος (ΔΣ): Η «φιλελεύθερη συμμαχία» (ΦΙΣ) αποτελεί πρωτοβουλία κύρια νέων ανθρώπων που ασφυκτιούν εντός του υπάρχοντος πολιτικού σκηνικού της ακινησίας και των χαμηλών προσδοκιών.

Είναι καρπός των συζητήσεων τους. Με την ενθάρρυνση της «συμμαχίας φιλελευθέρων και δημοκρατών της Ευρώπης» (ALDE) -του τρίτου μεγαλύτερου συνασπισμού κομμάτων στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο) γράφτηκε ένα προσχέδιο ιδρυτικής διακήρυξης ενός φιλελεύθερου πολιτικού κόμματος. Στη συνέχεια η ιδρυτική διακήρυξη αποτέλεσε αντικείμενο εκτενούς συζήτησης και η τελική της μορφή είναι πλέον διαθέσιμη σε όλους στην ιστοσελίδα της «φιλελεύθερης συμμαχίας».

Στη ΦΙΣ δεν μετέχουν επαγγελματίες πολιτικοί.

Αντίθετα, δραστηριοποιούνται νέοι πολίτες με αναγνωρισιμότητα στον επαγγελματικό και κοινωνικό τους περίγυρο, με γνώσεις και διάθεση να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο, με αταλάντευτη προσήλωση στις αρχές της ανοικτής κοινωνίας και οικονομίας.

PPOL: Πού τοποθετείστε ιδεολογικά; Έχει το ελληνικό πολιτικό σύστημα ανάγκη από την παρουσία ενός νεοφιλελεύθερου κόμματος;

ΔΣ: Θα έλεγα πως η ΦΙΣ είναι ένα φιλελεύθερο κόμμα με την κλασσική έννοια του όρου, όπου στους κόλπους τους εκφράζονται -«συμμαχούν»- όλες οι τάσεις και τα ρεύματα του σύγχρονου φιλελευθερισμού.

Παρακαλώ να μη θεωρηθεί πως υπεκφεύγω της ταμπέλας του «νεοφιλελεύθερου».

Όμως, δεν γνωρίζω τι ακριβώς σημαίνει νεοφιλελευθερισμός, καθώς με την έννοια που τον χρησιμοποιούν οι εγχώριοι επικριτές του, δηλαδή ως η ιδεολογική έκφραση μίας καπιταλιστικής ζούγκλας που επιβιώνει ο ισχυρότερος, δεν υπήρξε ούτε στη φιλελεύθερη θεωρία από την εποχή του 'Ανταμ Σμιθ, ούτε στη πράξη των φιλελεύθερων κυβερνήσεων, και βέβαια ούτε κατ' ελάχιστο στην ελληνική πραγματικότητα της κυριαρχίας του αδηφάγου κράτους.

Η ελληνική οικονομική και κοινωνική ζωή ασφυκτιά υπό το βάρος της κυριαρχίας του κρατισμού και της ιδεολογικής ηγεμονίας του φαιοκόκκινου μετώπου, που νομιμοποιούν και αναπαράγουν το σημερινό οικονομικό και κοινωνικό καθεστώς της πολιτικής αναξιοπιστίας, της κοινωνικής ανασφάλειας και της «καθοδηγούμενης» οικονομικής ανάπτυξης.

Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν δεν υπήρξε τόσο κραυγαλέα αναντιστοιχία ανάμεσα στις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία και τις ακολουθούμενες επιλογές του ελληνικού πολιτικού προσωπικού.

Ο ήχος της αμηχανίας του πολιτικού συστήματος είναι εκκωφαντικός.

Η «φιλελεύθερη συμμαχία» έρχεται να εκφράσει το αίτημα των μεταρρυθμίσεων στην οικονομία, τον δημόσιο τομέα, την εκπαίδευση, την υγεία.

Επιθυμούμε να καλύψουμε ένα υπαρκτό πολιτικό κενό στο πολιτικό μας σύστημα και να τοποθετηθεί, όχι ανάμεσα αλλά, πέρα από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.

Πέρα από τον παρωχημένο ανδρεοπαπανδρεϊσμό στον οποίο καταφεύγει πλέον όλο και συχνότερα το ΠΑΣΟΚ και τον «μεσαίο χώρο» της απραξίας και της κυριαρχίας των δημοσκοπήσεων που καθορίζουν τις προτεραιότητες της νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης.

PPOL: Δώστε μας περιληπτικά τις θέσεις της ΦΙΣ σε βασικά ζητήματα της ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας.

ΔΣ: Προφανώς δεν μπορώ να δεσμευτώ και να δεσμεύσω τη «φιλελεύθερη συμμαχία», καθώς επίκειται το ιδρυτικό συνέδριο που θα αποσαφηνίσει τις θέσεις μας.

Ωστόσο, ως γενική κατεύθυνση, η ΦΙΣ τοποθετεί στον ιδεολογικό πυρήνα της το «πρωτείο του ατόμου», τα ατομικά δικαιώματα, τις δημοκρατικές ελευθερίες, την ισότητα των πολιτών έναντι των νόμων ανεξάρτητα εθνικής καταγωγής, θρησκεύματος και κοινωνικής προέλευσης, την αναγνώριση και προστασία της διαφορετικότητας.

Απορρίπτουμε τον εθνοφυλετισμό, τον κοινωνικό ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία, τον εθνικισμό και τη θρησκοληψία, τον πολιτικό ανορθολογισμό, την πολιτική και κοινωνική βία.

Με βάση τις παραπάνω αρχές και την ανάγνωση των προβλημάτων και αναγκών της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, προκύπτουν μία σειρά από πολιτικές θέσεις.

Τασσόμαστε υπέρ του περιορισμού του δημόσιου τομέα και κατά της νόθευσης του ανταγωνισμού, επιζητούμε το άνοιγμα των «κλειστών επαγγελμάτων», επιθυμούμε την αποστρατιωτικοποίηση της εξωτερικής μας πολιτικής και μείωση και τον περιορισμό των πολυδάπανων εξοπλιστικών προγραμμάτων, υποστηρίζουμε την αποκρατικοποίηση της εκπαίδευσης, επιδιώκουμε τον χωρισμό πολιτείας-εκκλησίας, προτείνουμε την αποποινικοποίηση της χρήσης όλων των τοξικοεξαρτητικών ουσιών, την κατάργηση της υποχρεωτικής στράτευσης, την πλήρη αναγνώριση δικαιωμάτων στα ζευγάρια του ιδίου φύλου.

PPOL: Πού στοχεύει εκλογικά η «φιλελεύθερη συμμαχία»; Πιστεύετε πως υπάρχει χώρος για νέα πολιτικά σχήματα; Η προηγούμενη εμπειρία των «ταύρων» του Στέφανου Μάνου δεν πρέπει να υπήρξε ενθαρρυντική.

ΔΣ: Δεν ονειροβατούμε.

Γνωρίζουμε τις αντικειμενικές δυσκολίες που καλείται να αντιμετωπίσει ένας νεοσύστατος πολιτικός φορέας, ιδιαίτερα μάλιστα όταν ο λόγος του είναι ριζοσπαστικός και ρηξικέλευθος και επιχειρεί να λειτουργήσει μέσα σε ένα πολιτικό σύστημα που συνειδητά έχει επιλέξει τη στασιμότητα ως βασική αρχή του.

Η πολιτική εξουσία και οι πηγές πληροφόρησης παραμένουν ολιγοπωλιακά συγκεντρωμένες και, βέβαια, η ενισχυμένη αναλογική δεν βοηθά την εκπροσώπηση μικρότερων πολιτών σχηματισμών.

Οπωσδήποτε, η συμμετοχή της ΦΙΣ στις επόμενες εκλογές και η εκπροσώπησή της στη Βουλή των Ελλήνων, θα μας επιτρέψει να συν-διαμορφώσουμε την θεματολογία της πολιτικής συζήτησης, προβάλλοντας προτάσεις για όλα τα καίρια ζητήματα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Ωστόσο, παρά το γεγονός πως επιζητούμε τη ψήφο των πολιτών, η ΦΙΣ δεν προτίθεται να υποκύψει στις σειρήνες του πολιτικού κόστους.

Στόχος μας είναι να γίνουμε δυσάρεστοι, λέγοντας στους πολίτες αυτά που κάποιοι δεν θέλουν να ακούσουν και να ακουστούν.

Σκοπεύουμε να γίνουμε δυσάρεστοι για τις πολυάριθμες προσοδοθηρικές ομάδες που νέμονται το δημόσιο χρήμα, δυσάρεστοι για το κυρίαρχο φαιοκόκκινο μέτωπο της συντήρησης και του ανέξοδου λαϊκισμού.

Το διακριτό ιδεολογικοπολιτικό στίγμα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση εκλογικής επιβίωσης, κάτι που, δυστυχώς, οι «ταύροι» δεν κατόρθωσαν να προβάλουν επαρκώς.

Και φυσικά, η προεκλογική συνεργασία με τη ΝΔ (το 2000) δεν βοήθησε γι' αυτό το σκοπό.

Η ΦΙΣ, ήδη από τα πρώτα βήματά της, κινείται σε σαφέστατο ιδεολογικό πλαίσιο, με ολοκληρωμένη και ριζοσπαστική πολιτική πρόταση και φιλοδοξεί να γίνει ο εκφραστής των φιλελεύθερων και μεταρρυθμιστικών ιδεών στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Πιστεύουμε πως υπάρχει χώρος για νέα σχήματα, υπό τη προϋπόθεση πως απαντούν σε υπαρκτές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και κατορθώσουν να κερδίσουν τη δικαιολογημένα κλονισμένη εμπιστοσύνη των πολιτών.

Το αφυδατωμένο πολιτικό μας σύστημα και η ομφαλοσκοπούσα δημόσια συζήτηση χρειάζονται άμεσα τις τολμηρές και ρεαλιστικές προτάσεις της «φιλελεύθερης συμμαχίας».

Ακόμη, όπως καταγράφεται στις έρευνες της κοινής γνώμης, τα τελευταία χρόνια έχουν σε μεγάλο βαθμό διαρραγεί οι σχέσεις αφοσίωσης και (ψυχολογικής) εξάρτησης των πολιτών από τους διάφορους κομματικούς σχηματισμούς, ενώ ο νέος εκλογικός νόμος ενισχύει την παρουσία των πολιτικών κομμάτων που θα κατορθώσουν να εκπροσωπηθούν στο κοινοβούλιο.

Ειδικότερα για τους φιλελεύθερους πολίτες, τόσο το άδοξο τέλος της συμπόρευσης των Ανδρέα Ανδριανόπουλου και Στέφανου Μάνου με το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου, όσο και η αρχική συνεργασία τους μαζί του, «απελευθέρωσε» τις φιλελεύθερες δυνάμεις από τον εναγκαλισμό της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που πλέον επιζητούν να εκφραστούν και να εκπροσωπηθούν χωρίς συμβιβασμούς και μισόλογα.

PPOL: Μέχρι πρόσφατα, ένα σημαντικό κομμάτι του φιλελεύθερου χώρου και πάντως οι δύο πλέον προβεβλημένοι εκπρόσωποι του, οι κ.κ. Μάνος και Ανδριανόπουλος, επέλεγαν τη συμπόρευση με το ΠΑΣΟΚ του Γ. Παπανδρέου. Η ίδρυση της ΦΙΣ, που χρονικά συμπίπτει με την απώλεια της βουλευτικής έδρας από τον κ. Ανδριανόπουλο, σηματοδοτεί την οριστική ρήξη με το ΠΑΣΟΚ;

ΔΣ: Μου δίνετε την ευκαιρία -αφού πρώτα επισημάνω πως η σύμπτωση του χρόνου της ίδρυσης της ΦΙΣ και της αποχώρησης του Ανδρέα Ανδριανόπουλου από τη Βουλή των Ελλήνων είναι καθαρά τυχαία- να διευκρινίσω πως, οι κ.κ. Μάνος και Ανδριανόπουλος δεν μετέχουν στη «φιλελεύθερη συμμαχία».

Ωστόσο, έχουν ήδη εκφραστεί θετικά για το εγχείρημά μας, γεγονός που μας ικανοποιεί ιδιαίτερα.

Αναγνωρίζουμε τη συμβολή τους στη διάδοση των φιλελεύθερων ιδεών στη χώρα μας, ακούμε με ενδιαφέρον τις απόψεις τους και αν και δεν μπορούμε να αποκλείσουμε μια ενδεχόμενη μελλοντική συνεργασία μαζί τους, η προτεραιότητά μας είναι να συγκροτήσουμε ένα νέο κόμμα που θα αντιπαρατεθεί στα παλαιά κόμματα με τη δύναμη των ιδεών, να προσελκύσουμε ενεργούς πολίτες και όχι πολιτικούς και να αναδείξουμε νέα στελέχη.

Αναφορικά με τη συμπόρευση με το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου, για την οποία είχα και εγώ εκφραστεί θετικά, είναι γεγονός πως δεν προχώρησε όπως θα επιθυμούσαν οι δύο πλευρές.

Η εμπειρία ωστόσο δεν ήταν εντελώς αρνητική καθώς, αν και κατέδειξε τα όρια της συνεργασίας με το χώρο του ΠΑΣΟΚ, απεγκλώβισε, κυρίως ψυχολογικά, σημαντικό μέρος των φιλελεύθερων δυνάμεων από την ομπρέλα της συντηρητικής παράταξης και βοήθησε να καταδειχτούν οι ίσες αποστάσεις και η αυτονομία του φιλελεύθερου χώρου.

Θα ήθελα να σημειώσω πως, η μάλλον αρνητική εμπειρία με το ΠΑΣΟΚ δεν σημαίνει κατ' ανάγκη και διάρρηξη των σχέσεων με το χώρο της κεντροαριστεράς.

Προσωπική μου εκτίμηση είναι πως, στη πορεία της η ΦΙΣ θα βρεθεί συχνά κοντά σε αυτό το χώρο και, προσωπικά, θα ήθελα να δω κάποιες ad hoc συνεργασίες πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής του τόπου.

'Αλλωστε, ένα μεγάλο μέρος των ιδρυτικών μελών μας προέρχεται από τον συγκεκριμένο χώρο.

PPOL: Τι προγραμματίζει η «φιλελεύθερη συμμαχία» για το άμεσο μέλλον;

ΔΣ: Αμέσως μετά την επίσημη ανακοίνωση της ίδρυσης της «φιλελεύθερης συμμαχίας», που ουσιαστικά είναι και η πρώτη δημόσια παρουσία μας, ξεκινά ο προσυνεδριακός διάλογος, ο οποίος αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη Απριλίου, όταν και θα πραγματοποιηθεί το ιδρυτικό μας συνέδριο.

Στο ιδρυτικό συνέδριο θα οριστικοποιηθούν η ιδρυτικά διακήρυξη, το καταστατικό και οι πολιτικές θέσεις μας.

Παράλληλα, θα καταλήξουμε στην οργανωτική δομή του κόμματος, θα εκλέξουμε τους αντιπροσώπους μας στα όργανα του κόμματος και, βέβαια, θα εκλέξουμε τον πρώτο μας πρόεδρο.

Μέριμνα μας είναι να διασφαλίσουμε πώς η ΦΙΣ θα αποτελέσει το μοναδικό, πραγματικά και όχι ψευδεπίγραφα, ανοικτό κόμμα στη χώρα μας.

Δεν επιθυμούμε να αποτελέσουμε ακόμη ένα αρχηγικό κόμμα στα πρότυπα του απηρχαιωμένου και αντιφιλελεύθερου δημοκρατικού συγκεντρωτισμού.

Στοχεύουμε να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο πολιτικό φορέα στελεχών που αλληλεπιδρούν, συναποφασίζουν και καθορίζουν από κοινού τις θέσεις και τις προτεραιότητες του.

Προς τούτο, προσανατολιζόμαστε σε ένα ολιγομελές λειτουργικό σχήμα που θα έχει περισσότερο συντονιστικό ρόλο καθορίζοντας τις προτεραιότητες και τη κατεύθυνση των παρεμβάσεων μας καθώς και θεματικές ομάδες εργασίας που θα εξασφαλίζουν την ενεργή συμμετοχή του συνόλου των μελών μας και θα τροφοδοτούν τις καθημερινή μας παρουσία.

Τα συνέδρια μας θα είναι ετήσια, η θητεία του προεδρείου και των αντιπροσώπων θα είναι μικρής διάρκειας, δεν θα υπάρχουν όργανα πειθαρχικού ελέγχου.

Στο forum του δικτυακού μας τόπου ήδη διεξάγεται ένας συνεχής διάλογος, που προσωπικά με έχει εκπλήξει ευχάριστα με τη ζωντάνια, το δυναμισμό, τον πλούτο των ιδεών και το υψηλό επίπεδο της αντιπαράθεσης.

Το διαδίκτυο επιτρέπει και στα άμεσα σχέδια μας είναι η, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, αξιοποίησή του.

Τέλος, θα ζητήσουμε και αναμένουμε από το «ευρωπαϊκό φιλελεύθερο δημοκρατικό και μεταρρυθμιστικό κόμμα» (ELDR) -ο αντιπρόεδρος του οποίου κ. Έενχοορν (Eenhoorn) πρόκειται να παραστεί στην ανακοίνωση της ίδρυσης του κόμματος- να αποτελέσει η ΦΙΣ το νέο μέλος της ευρωπαϊκής φιλελεύθερης οικογένειας, η οποία δυστυχώς σήμερα δεν εκπροσωπείται στην Ελλάδα από κανένα πολιτικό σχηματισμό.

PPOL: Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες και ευχόμαστε καλή επιτυχία στο εγχείρημα σας.

ΔΣ: Ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία και είμαι βέβαιος πως θα ακούσετε πολλά περισσότερα για τη ΦΙΣ στο προσεχές χρονικό διάστημα.