Πέμπτη, Ιανουαρίου 15, 2009

οι "αλήθειες για το φιλελευθερισμό" στη Θεσσαλονίκη

Οι παρουσιάσεις του βιβλίου Αλήθειες για το Φιλελευθερισμό- όψεις της ανοιχτής κονωνίας στην Ελλάδα και τον κόσμο ξεκινούν από τη Θεσσαλονίκη.

Τη Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου και ώρα 8 μμ στο βιβλιοπωλείο Ιανός, στη πλατεία Αριστοτέλους, θα μιλήσουν για το βιβλίο οι:

- Δημήτρης Βασιλειάδης, πολιτικός αναλυτής, γεν. δ/ντης INTERVIEW

- Γιώργος Καριπίδης, αρθρογράφος "Ημερησία" & "Αγγελιοφόρος"

- Νίκος Μαραντζίδης, επίκουρος καθηγητής πολτικής επιστήμης παν. Μακεδονίας

- Λίνα Παπαδοπούλου, λέκτορας συνταγματικού δικαίου ΑΠΘ

Θα ακολουθήσει συζήτηση.





Παρασκευή, Ιανουαρίου 02, 2009

Ισραήλ-Χαμάς αγωνίζονται να...ναυαγήσουν οι διαπραγματεύσεις


Συνέντευξη στον capital.gr (31.12.2008)

Δυσανάλογη χαρακτηρίζει την πρόσφατη απάντηση των Ισραηλινών απέναντι στη Χαμάς και την Παλαιστίνη ο διεθνολόγος κ. Σκάλκος Δημήτρης, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Capital.gr, ενώ υποστηρίζει πως τόσο το Ισραήλ όσο και η Παλαιστίνη προσπαθούν να προκαταλάβουν τις εξελίξεις και να οδηγήσουν στην αποτυχία των διαπραγματεύσεων, πριν καν αυτές ξεκινήσουνε. Τέλος, αναφέρει πως θεωρεί αναγκαίο να προχωρήσουμε σε μία αναμόρφωση του παγκόσμιου συστήματος και των θεσμών του στην κατεύθυνση απονομής δικαιοσύνης και της επιβολής του διεθνούς δικαίου.


Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Μαυρίδη

- Κύριε Σκάλκο, οι συγκρούσεις μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων βρίσκονται, για άλλη μια φορά, στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Πιστεύετε ότι, αυτήν τη φορά, τα γεγονότα που εξελίσσονται έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από άλλες φορές;

Δεν πιστεύω ότι αυτή η σύγκρουση έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από τις προηγούμενες, αν θεωρούμε τις προηγούμενες, τα τελευταία χρόνια, 10 – 20 χρόνια τουλάχιστον. Ουσιαστικά, και αυτήν τη φορά έχουμε μια διελκυστίνδα βίας και χάους, με θύματα τους αθώους πολίτες. Και αυτήν τη φορά έχουμε δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Είναι ξεκάθαρο ότι, στο μέτρο που τους αναλογεί, ευθύνονται και οι δύο. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις έχουμε ολοκληρωτικές εξουσίες που στηρίζουν αυταρχικές ιδεολογίες, είτε πρόκειται για την πλευρά του Ισραήλ που αρνείται ξεκάθαρα την ύπαρξη Παλαιστινιακού κράτους, είτε πρόκειται, από την άλλη μεριά, για τους Παλαιστινίους που αυτήν τη στιγμή εκφράζονται στο κενό εξουσίας που δημιούργησε ο θάνατος του Αραφάτ από τη Χαμάς, που, για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, είναι μία τρομοκρατική οργάνωση που έχει μια ολοκληρωτική ιδεολογία και δε διστάζει να την εκφράσει, λέγοντας πως στόχος της είναι η εξαφάνιση του κράτους του Ισραήλ.

Προφανώς, ανάμεσα σε αυτά τα δύο τα άκρα δεν μπορεί να υπάρξει καμία συνεννόηση. Αυτό που συμβαίνει αυτές τις μέρες είναι ότι βρίσκουν και οι δύο ευκαιρία, στο μεταβατικό στάδιο που δημιουργεί η αλλαγή στην αμερικάνικη εξουσία, με την αλλαγή από τον Μπους στον Ομπάμα, να προκαταβάλουν τις εξελίξεις, που, ίσως, να έχουμε μετά. Ας μην ξεχνάμε πως οι Αμερικανοί φαίνονται, ίσως, πιο πρόθυμοι από κάθε άλλη φορά να επεξεργαστούν ένα σχέδιο ειρήνης της Μέσης Ανατολής, έχοντας καταλάβει πως η χωρίς όρους στήριξη του κράτους του Ισραήλ δε λύνει τα προβλήματα ασφάλειας. Και μέσω της τρομοκρατίας δε λύνει και τα ίδια τα προβλήματα της αμερικανικής ασφάλειας και, αν θεωρήσουμε πως η Χίλαρι Κλίντον, ως υπουργός Εξωτερικών, θα ακολουθήσει, ας το πούμε, το δόγμα Κλίντον στις διεθνείς σχέσεις που, ουσιαστικά, ήταν της νοοτροπίας των διαπραγματεύσεων και όλοι καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι, προκειμένου να φθάσουμε σε μια βιώσιμη λύση, θα πρέπει να αναμένουμε μία πρόταση από τις ΗΠΑ. Και οι δύο, τόσο το Ισραήλ όσο και η Χαμάς, προσπαθούν να προκαταλάβουν τις εξελίξεις και να οδηγήσουν στην αποτυχία των διαπραγματεύσεων, πριν καν αυτές ξεκινήσουν.

- Διαβάζοντας κάποιος ελληνικές εφημερίδες ή βλέποντας ελληνικά δελτία ειδήσεων, διαπιστώνει ότι η παρουσίαση των γεγονότων είναι μονόπλευρη. Που αποδίδεται αυτή η τάση;

Εν μέρει, αυτό είναι δικαιολογημένο, γιατί κυρίως οι εικόνες που φθάνουν είναι από θύματα, εικόνες αθώων θυμάτων, στη Λωρίδα της Γάζας, που είναι και αυτοί που υποφέρουν περισσότερο. Ας μην ξεχνούμε πως και στη μεριά του Ισραήλ υπάρχουν θάνατοι αθώων πολιτών. Ωστόσο, για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, η απάντηση του Ισραήλ στις προκλήσεις της Χαμάς είναι δυσανάλογη. Δηλαδή, δεν μπορούμε να καλυπτόμαστε πίσω από το δόγμα της συλλογικής ευθύνης και να ξεκινάμε μία γενικευμένη επίθεση, να ξεκινάμε έναν πόλεμο χωρίς τελειωμό.

Από εκεί και πέρα, θα ΄λεγα ότι οι εικόνες που φθάνουν στα ελληνικά ΜΜΕ περνάνε και απ΄ το φίλτρο πάντα των Ελλήνων δημοσιογράφων και ας μην ξεχνάμε πως έχουμε μεγαλώσει σε ένα φιλοπαλαιστινιακό κλίμα, όλο αυτό το διάστημα που έχει ξεκινήσει από τις αρχές τις δεκαετίας το ΄80 και τις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου και μετά. Για μια ακόμη φορά, θα ΄θελα να τονίσω πως οι ευθύνες κατανέμονται και στους δύο στον ίδιο βαθμό και οι εικόνες που φθάνουν, νομίζω ότι θα πρέπει να είναι ανάλογες και αντίστοιχες και στις δύο περιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, έχουμε και τα ξένα ΜΜΕ στα οποία μπορούμε να ανατρέχουμε κάθε φορά και να μη βλέπουμε μόνο τα ελληνικά. Αν και θα έλεγα ότι, αν κάποιος, για παράδειγμα, δει τα γαλλικά ΜΜΕ, θα διαπιστώσει πως είναι, πάνω – κάτω, η ίδια κάλυψη με τα ελληνικά. Έχει να κάνει με τις γενικότερες πολιτικές κατευθύνσεις κάθε χώρας.

- Όσες φορές οι Παλαιστίνιοι έχουν προκαλέσει στο παρελθόν, η απάντηση του κράτους του Ισραήλ ήταν πάντοτε σκληρή, ως και ασύμμετρη. Ποια ήταν η επιδίωξη της Χαμάς, όταν αποφάσισε να επιτεθεί με όλμους στο Ισραήλ;

Νομίζω κι εγώ, όταν μίλησα για δυσανάλογη απάντηση, εννοούσα αυτό που μου είπατε κι εσείς ως ασύμμετρη. Η επιδίωξη, τώρα, της Χαμάς ήταν αυτό που είπα στην αρχή, να δείξει πως, σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις, με αυτήν θα πρέπει να διαπραγματευτεί το κράτος του Ισραήλ και όχι με κάποιους άλλους παλαιστινιακούς φορείς εξουσίας. Ίσως, μην ξεχνάμε, πως όταν έχεις μία ακραία ολοκληρωτική τρομοκρατική οργάνωση, η βία είναι αυτή που σε τρέφει και όχι οι διαπραγματεύσεις. Δηλαδή, αυτήν τη στιγμή, οι μαχητές της Χαμάς ονομάζονται μαχητές και όχι τρομοκράτες. Αυτήν τη στιγμή, στα παλαιστινιακά εδάφη, δημιουργείται το επόμενο αντάρτικο πόλεων, δημιουργείται μια επόμενη, ίσως, γενιά τρομοκρατών. Οπότε είναι προφανές ότι, απ΄ όλη αυτήν την ιστορία, ισχυροποιούνται τα ακραία στοιχεία και στην περίπτωση των Παλαιστινίων, ισχυροποιείται η Χαμάς.

- Τι ήταν αυτό που ώθησε τη Χαμάς να επιτεθεί στο Ισραήλ σε αυτήν τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο;

Δεν είναι κάτι που ώθησε συγκεκριμένα τη Χαμάς να επιτεθεί στο Ισραήλ, πέρα από αυτό που σας είπα, ότι δηλαδή θέλει στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις, υπό την καινούργια αμερικανική εξουσία, να έχει «πλασαριστεί» καλύτερα. Από κει και πέρα, τέτοιες επιθέσεις στο κράτος του Ισραήλ από τα παλαιστινιακά εδάφη από τη Χαμάς δεν έχουν σταματήσει όλο αυτό το διάστημα, άσχετα αν δεν πολυαναφέρονται στα ΜΜΕ και εμείς δεν το καταδικάζουμε όσο θα έπρεπε. Αυτό που είναι διαφορετικό αυτήν τη φορά είναι ότι έχουμε την ασύμμετρη απάντηση των Ισραηλινών.

- Σχετίζετε τα τελευταία γεγονότα με την αποχώρηση Μπους από το Λευκό Οίκο;

Είναι δύσκολο ακόμα να πούμε τι ακριβώς επιδιώκουν οι Ισραηλινοί και η πλευρά της Χαμάς. Ωστόσο, φαίνεται πως είναι, ουσιαστικά, μία προσπάθεια να προκαταβάλουν σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις και την επόμενη ηγεσία, Ομπάμα. Και, από την άλλη μεριά, είναι σίγουρο πως το αμερικάνικο πεντάγωνο, αυτήν τη στιγμή, και το State Department δεν ασχολούνται και τόσο ως διακυβέρνηση Μπους με το τι συμβαίνει στη Μέση Ανατολή. Είναι, άλλωστε, μια εξουσία που φεύγει.

- Ποιοι τελικά κερδίζουν και ποιοι χάνουν από αυτήν την κρίση;

Ουσιαστικά, μέσα από μία σύγκρουση ισχυροποιούνται πάντοτε τα άκρα και αυτοί που έχουν τα όπλα και οι φορείς της βίας. Αυτοί που κερδίζουν με την ωμή προβολή της δύναμης και όχι με το λόγο, την πειθώ και τα επιχειρήματα. Επίσης θα πρέπει να πούμε και ποιοι είναι αυτοί που χάνουν. Χάνουν, οπωσδήποτε, οι αθώοι πολίτες, χάνουν αυτοί που δεν έχουν λόγο στα κέντρα λήψης αποφάσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση που, αν θέλει να εμφανίζεται σαν, πλέον, ανερχόμενη παγκόσμια δύναμη, θα πρέπει να αποκτήσει μια ενιαία εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας που δεν την έχει, δυστυχώς. Χάνει, σαφώς, ο ΟΗΕ και η παρούσα οργάνωση της διεθνούς κοινότητας και είναι σαφές πως θα πρέπει τα επόμενα έτη να προχωρήσουμε σε μία αναμόρφωση του παγκόσμιου συστήματος και των θεσμών του στην κατεύθυνση απονομής δικαιοσύνης και της επιβολής του διεθνούς δικαίου. Επίσης χάνουνε τα ατομικά δικαιώματα, ισχυροποιείται η κρατοκεντρική προσέγγιση οργάνωσης της διεθνούς κοινότητας, ισχυροποιείται η εδαφική κυριαρχία απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα, ισχυροποιούνται τα δόγματα της συλλογικής ευθύνης απέναντι στην ατομική ηθική.